Franeker (Fries: Frjentsjer) is een stad en de hoofdplaats van de gemeente Waadhoeke in de Nederlandse provincie Friesland.
Franeker ligt ten oosten van Harlingen, ten noorden van Bolsward en ten westen van Leeuwarden, tussen Dongjum en Tzum. Franeker is een van de Friese elf steden en het Van Harinxmakanaal stroomt door de stad heen.
Bezoek van 20 maart 2022
Klein Botnia (ook wel Botniahuis of Botniastins) is een van oorsprong middeleeuwse stins aan de Breedeplaats in de Friese stad Franeker. In 1853 kwam het pand in handen van de hervormde diaconie en fungeerde het pand tot 1948 als weeshuis. Sinds 2018 wordt het gebouw gebruikt door de Academie van Franeker, een dependance van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het huis met tuitgevels werd in 1552 gebouwd als gasthuis. In de periode 1597 tot 1665 diende het als weeshuis. De maniëristische gevelsteen (17 september 1598) op de hoek vermeldt dat prior Gerardus Agricola van klooster Klaarkamp bij Rinsumageest veel goeds heeft gedaan voor de weeskinderen. Een andere gevelsteen (6 januari 1665) vermeldt de redding van graaf Johan Maurits bij een ongeluk op een nabijgelegen brug waarbij hij te water raakte. In het gebouw is streekcentrum De Skûle gevestigd.
Het Camminghahuis of Sjaerdemahuis is een gebouw met twee ten opzichte van elkaar verspringende delen met leien schilddaken. De oostgevel is een restant van een stins uit circa 1400 en is mogelijk gesticht door Sicke Sjaerda, de eerste bewoner. In de gevel werden vijf schietgaten aangetroffen. Het overige deel van de oostzijde dateert uit het begin van de 16e eeuw. De westzijde dateert uit de 15e eeuw. Tot 1969 was het pand in gebruik als herberg. Het heeft eigenaren van de families Van Cammingha (waarnaar het is vernoemd), Juckema en Van Burmania gehad. Van 1969 tot 1972 vond er een ingrijpende verbouwing plaats. De westgevel werd vernieuwd en de vensters kregen hun oude vorm terug.
In het pand vestigde zich in 1972 de Friesland Bank. Op de bovenverdieping bevond zich van 1972 tot 1995 het Fries Munt- en Penningkabinet van het Fries Museum. Tot 1 januari 2014 was het Kaatsmuseum er gevestigd. In het pand bevindt zich tegenwoordig een bakkerswinkel.
Zicht op het Stadhuis en het Planetarium
Het Stadhuis van Franeker is een renaissance raadhuis. Het staat in de Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.
De eerste steen werd gelegd op 24 juni 1591. De bouw duurde drie jaar. Boven de hoofdingang is het Wapen van Friesland afgebeeld. Bij de glas-in-loodramen van de eerste verdieping zijn 27 wapenschilden geplaatst.
In de Verenigde Staten in de Netherlands Road te Brookline (Massachusetts) staat een goedgelijkende kopie van het Franeker stadhuis.
Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de provincie Friesland. Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga tussen 1774 en 1781. Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de provincie Friesland. Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga tussen 1774 en 1781. Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de provincie Friesland. Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga tussen 1774 en 1781. Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de provincie Friesland. Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga tussen 1774 en 1781. Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de provincie Friesland. Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga tussen 1774 en 1781. Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
Het Planetarium Eise Eisinga is een wetenschapsmuseum in de stad Franeker in de provincie Friesland. Centraal staat een planetarium dat werd gebouwd door Eise Eisinga tussen 1774 en 1781. Aangedreven door een slingeruurwerk geeft het astronomisch uurwerk sinds de voltooiing in 1781 de actuele positie van de planeten aan via de plafondwijzerplaat en is hiermee het oudste werkende planetarium ter wereld.
De Oortwolk, fontein 11Fountains bij de Martinikerk in Franeker.
De fontein is een ode aan de wereldberoemde, in Franeker geboren astronoom Jan Hendrik Oort. Zijn aanname dat zich rondom ons zonnestelsel een ‘wolk’ van miljarden komeetachtige objecten beweegt, betekende een doorbraak in de astronomie. De fontein is ontworpen als een reeks watervallen die vanuit een schaal langs een verticale ketting van nachtkleurige parels in het bassin stromen. Een van de parels is zilverkleurig, als de kleur van de maan, een ander is verguld, de kleur van de zon. ‘De Oortwolk’ zelf is een nevel van fijne druppeltjes die vanuit een goudkleurig gaaswerk in de schaal vallen.
Jean-Michel Othoniel (1964) verwierf grote bekendheid door zijn experimentele gebruik van glas uit Murano (Italië), waarmee hij in de vorm van grote ‘kralen’ veelkleurige sculpturen ontwerpt. Zijn talrijke werken in de openbare ruimte belichten onverwachte aspecten van de geschiedenis van de locatie of de stad en creëren een luisterrijke sfeer van kleur en licht. Voor het Paleis van Versailles ontwierp hij een fontein die gebaseerd is op danspassen van Lodewijk XIV.
Martenatuin
Het beheer van de Martenatuin wordt uitgevoerd door de Stichting Martenatuin. De nadruk bij het beheer ligt bij het landschappelijke aspect van de tuin en de aanwezigheid van een rijke stinzenflora
Het eerste punt heeft betrekking op de architectonische indeling van de Martenatuin, de stijl van aanleggen. Dit komt tot uiting inde padenloop, het profiel van de grasperken, de plaatsing van de verschillende bomen en de groepering van de heesters. De stijl heeft veel kenmerkende invloeden van de Engelse landschapsstijl
Het tweede punt betreft de stinzenflora. De stinzenflora bestaat voor het overgrote deel uit kruidachtige gewassen die door hun bloei in het vroege voorjaar heel beeldbepalend zijn. Omdat veel van de planten in de grasperken groeien vereist dit een goed uitgedacht maairegime. De grondbewerking van de borders en de bemesting van grasperken en borders wordt op de stinzenplanten aangepast.
Om ook in de zomer een visueel interessante tuin te hebben worden er zomerbloeiende planten en eenjarige perkbeplanting geplant.
Achterzijde Martenastins en tuin.
Museum Martena is het stadsmuseum van Franeker in de provincie Friesland. Vroeger droeg het museum de naam`t Coopmanshûs naar het gebouw waar het in was gevestigd. Na de verhuizing van het museum van het Coopmanshûs naar de Martenastins in 2006 nam het museum zijn huidige naam aan.
Het museum is gevestigd in de Martenastins, een stins die in 1498 in opdracht van de Friese edelman Hessel van Martena (ca. 1460-1517) is gebouwd. De Franeker burgemeester Suffridus Westerhuis liet na aankoop van het gebouw in 1694 een tuin aanleggen naar het voorbeeld van de tuinen van de Franse tuinarchitect André le Nôtre. In 1834 werd de tuin heringericht door de in Leeuwarden woonachtige tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard
Museum Martena herbergt de historische collectie van de stad Franeker, de collectie over de voormalige Universiteit van Franeker en bezit ook de grootste collectie over en van de wetenschapper Anna Maria van Schurman.
In het museum is een van de drie in Nederland bewaard gebleven xylotheken te zien. Deze is met 158 banden tevens de grootste van de drie
Martenatuin
Het beheer van de Martenatuin wordt uitgevoerd door de Stichting Martenatuin. De nadruk bij het beheer ligt bij het landschappelijke aspect van de tuin en de aanwezigheid van een rijke stinzenflora
Het eerste punt heeft betrekking op de architectonische indeling van de Martenatuin, de stijl van aanleggen. Dit komt tot uiting inde padenloop, het profiel van de grasperken, de plaatsing van de verschillende bomen en de groepering van de heesters. De stijl heeft veel kenmerkende invloeden van de Engelse landschapsstijl
Het tweede punt betreft de stinzenflora. De stinzenflora bestaat voor het overgrote deel uit kruidachtige gewassen die door hun bloei in het vroege voorjaar heel beeldbepalend zijn. Omdat veel van de planten in de grasperken groeien vereist dit een goed uitgedacht maairegime. De grondbewerking van de borders en de bemesting van grasperken en borders wordt op de stinzenplanten aangepast.
Om ook in de zomer een visueel interessante tuin te hebben worden er zomerbloeiende planten en eenjarige perkbeplanting geplant.
Martenatuin
Het beheer van de Martenatuin wordt uitgevoerd door de Stichting Martenatuin. De nadruk bij het beheer ligt bij het landschappelijke aspect van de tuin en de aanwezigheid van een rijke stinzenflora
Het eerste punt heeft betrekking op de architectonische indeling van de Martenatuin, de stijl van aanleggen. Dit komt tot uiting inde padenloop, het profiel van de grasperken, de plaatsing van de verschillende bomen en de groepering van de heesters. De stijl heeft veel kenmerkende invloeden van de Engelse landschapsstijl
Het tweede punt betreft de stinzenflora. De stinzenflora bestaat voor het overgrote deel uit kruidachtige gewassen die door hun bloei in het vroege voorjaar heel beeldbepalend zijn. Omdat veel van de planten in de grasperken groeien vereist dit een goed uitgedacht maairegime. De grondbewerking van de borders en de bemesting van grasperken en borders wordt op de stinzenplanten aangepast.
Om ook in de zomer een visueel interessante tuin te hebben worden er zomerbloeiende planten en eenjarige perkbeplanting geplant.
Tell us about your thoughtsWrite message